Bilginin hızla çoğaldığı çağımızda hızlı
okuma tekniklerini öğrenmek neredeyse zorunlu bir hale gelmiştir.
Hızlı okuma tekniklerini öğrenmek ve kullanmak yazılı materyalleri
hem daha hızlı okumanızı, hem de daha fazla anlamanızı sağlamaktadır.
Her okumanın kritik noktası, okumadan önce
okuyacağınız materyalden hangi bilgileri almak istediğinizi
bilmekten geçer. Amacınız okuyacağınız dokümanın tartıştığı
konunun sadece yapısını öğrenmekse, konuya sadece bir göz
gezdirmek yeter. Tartışılan konunun tüm detaylarını algılamak
istiyorsanız, bu kez parçaya bir göz gezdirmek yetmez, hiçbir
şeyi atlamadan tam lineer okuma yapmalısınız.
Hızlı okuma tekniklerini öğrenmek ister
göz gezdirin, ister tam lineer okuma yapın, her türlü okumada
size çok önemli bir zaman kazandırmaktadır.
HIZLI OKUMAYI
ENGELLEYEN TEKNİK PROBLEMLER
İlgilenmediğiniz detayları ihmal etmeyi
çok iyi bilseniz de okuma stilinizdeki diğer bazı teknik
problemleri çözmek okuma hızınızı ciddi şekilde artırır.
Çoğumuz ilkokul birinci sınıfta küçük çocukların
tane tane okuduğu gibi okumayı öğrendik. Ancak bir yetişkin
veya daha ileri seviyede bir öğrenci olarak şimdi aynı şekilde
okumuyoruz. Şu anda bu makaleyi okurken göz kaslarınızın
nasıl hareket ettiğini bir düşünün. Gözünüz önce bir grup
kelimeyi görüyor ve okuyor, daha sonra diğer bir kelime
grubuna geçiyor ve işlem böyle devam edip gidiyor. Yani
her defasında kelimeleri blok blok okuyorsunuz. Kelimeleri
tek tek okumuyorsunuz. Hatta mutemelen sürekli ileriye doğru
kelime bloklarına doğru devam etmiyorsunuz. Tam olarak anlamadığınızı
düşündüğünüz kelime bloklarına zaman zaman geri dönüp onları
tekrar okuyorsunuz.
Hızlı okuma tekniklerini iyi öğrenmiş bir
okuyucu her bir blokta daha çok sayıda kelime okumaktadır.
Her bir bloğu çok hızlı algılamakta ve hemen bir sonraki
okuma bloğuna geçmektedir. Usta bir hızlı okuyucu çok nadiren
geri dönüş yaparak aynı yeri iki kere okur. Bu şekilde okumak
gözün yapacağı iş yükünü önemli ölçüde azaltır. Tabi bu
durum aynı süre içinde algılanan bilgi miktarını da önemli
ölçüde artırır.
Hızlı okuma tekniklerini bilmeyen bir okuyucu
bataklığa saplanmış gibidir. Küçük kelime bloklarını okumak
için çok zaman harcar. Çok sık olarak geriye dönerek okuduğu
yerleri bir kere daha okur. Tabi bu durum okumanın akıcılığını
negatif etkileyerek, kişinin anlama oranına da olumsuz etki
yapar. Detaylar içinde kendini kaybeder ve yazının anlattığı
yapıyı tam olarak kavrayamaz. Konsantrasyonu bozulur. Ayrıca
bu şekilde düzensiz olarak giden göz hareketleri göz kaslarının
daha fazla yorulmasına sebep olur. İşte bu negatif etkilerden
dolayı yavaş okuyucu okumayı sevmeme gibi bir alışkanlık
da geliştirir.
HIZLI OKUMA TEKNİKLERİ
HIZLI OKUMAYI NASIL SAĞLAR
Hızlı okuma teknikleri hızlı okumayı sağlamak
için şu becerileri geliştirmeye çalışır;
1-) Her bir kelime bloğu içinde okunan
kelime sayısını artırmaya çalışır (görme açısının genişletilmesi).
2-) Her bir okuma bloğunun okunma
süresini azaltmaya çalışır (görsel algılama ve beynin algılama
hızının artırılması).
3-) Okunan blokların kayıpsız olarak
beyne yerleştirilmesini hedefler (beynin hafızaya yerleştirme
ve hatırlama becerilerinin geliştirilmesi).
4-) Yukarıda belirtilen maddelerin
sonucu olarak geri dönüşlerin ve takrarlı okumaların minimuma
indirilmesi (konsantrasyonun artırılarak anlama oranının
yükseltilmesi).
Hızlı okuma tekniklerini öğrettiğini iddia
eden çoğu eğitim bu maddelerden sadece birincisine yüklenir.
Esasen tek başına bu işlem hızlı okumayı sağlayamaz. Çünkü
beynin hızlı bir şekilde algılamasını, öğrenilen bilgilerin
hafızaya yerleştirilmesini ve gerektiğinde hatırlanmasını
sağlayacak teknik ve uygulamaların yapılması göz açılarının
genişletilmesinden çok daha önemlidir. Dördüncü maddede
belirtilen geriye dönüşlerin çoğunun temel nedeni de ikinci
ve üçüncü maddelerde belirtilen beyin fonksiyonlarının bilinçli
olarak kullanılmamasından kaynaklanmaktadır.
Bir veya iki günde hızlı okuma tekniklerini
öğrettiğini iddia eden kurslar da vardır. Ancak bu kadar
kısa bir zamanda hızlı okumanın sağlanması ve anlama oranının
artırılması mümkün değildir. Bazı hızlı okuma kursları da
sadece okuma hızını artırmakta, anlama oranı ile hiç ilgilenmemektedir.
Unutmayın, anlama oranını da birlikte artıramayan bir hızlı
okumanın hiçbir anlamı yoktur.
Hızlı Okuma Derneği HODER’in ve Türkiye’de
hafıza ve beyin eğitiminin öncüsü olan Mega Hafıza’nın
işbirliği ile düzenlenen “Mega
Hızlı Okuma” eğitimleri sayesinde diğer hızlı
okuma eğitimi verdiğini iddia eden gruplar da kendilerine
çeki düzen vermek zorunda kalmışlardır. Düzenlenen eğitimlerde
“Mega Hızlı Okuma Seti” takip edilmektedir. Bu set
eğitime katılma imkanı olmayan kişilere de aynı eğitim şartlarını
sağlayacak şekilde hazırlanmıştır. Program sanki kişiye
evinde bire bir özel hızlı okuma eğitimi veriliyormuş gibi
düzenlenmiştir. Hızlı okuma kurslarıyla ilgili daha detaylı
bilgi edinmek için aşağıdaki linke tıklayınız.
Ayrıca 2007 yılından bu yana her yıl
Türkiye Hızlı Okuma
Şampiyonası yapılarak “Türkiye’nin Hızlı Okuma
Şampiyonları” da ilan edilmektedir. Yarışmada yarışmacılara
daha önce hiç görmedikleri bir okuma parçası verilmekte
ve anlayark okumaları istenmektedir. Daha sonra yarışmacıların
anlama oranının tespiti için kendilerine okuma parçasıyla
ilgili sorular verilmektedir. Anlama oranı % 60’ın altında
kalan yarışmacı değerlendirmeye tabi tutulmamaktadır. Yani
yarışmada ön şart anlama oranının minimum % 60 olmasıdır.
Bu arada yarışma puanı kişinin dakikada okuma hızının anlama
oranıyla çarpılmasıyla elde edilmktedir. Yani yarışmayı
kazanmak için hem okuma hızının, hem de anlama oranının
birlikte iyi olması gerekmektedir.
Hızlı Okuma Yarışmaları Memoriad Dünya Hafıza
Olimpiyatları Yürütme kurulu nezaretinde yapılmaktadır.
2009 yılı Eylül ayında düzenlenen yarışmalarda yarışmaya
Samsun’dan katılan Mehmet Çamlıbel
678 kelime/dakikalık okuma hızıyla
Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonu
olmuştur.
Daha bir yıl önce yavaş bir okuyucu olan
ve düşük bir anlama oranıyla okuyan Mehmet Çamlıbel’in nasıl
şampiyon olduğunun detayını öğrenmek için aşağıdaki “HIZLI
OKUMA TEKNİKLERİ VE BİR ŞAMPİYON” başlıklı makaleyi
okumanızı tavsiye ediyorum.
HIZLI OKUMA TEKNİKLERİ
VE BİR ŞAMPİYON
İlginç bir tesadüf olarak 2007 ve 2008 yılları
Türkiye Hafıza Şampiyonları Mega Hızlı Okuma programlarından
yetişmiş kişilerdi. Bu şampiyonların diğer dikkat çeken
özellikleri ise taşradan Ankara, İstanbul ve İzmir’de yapılan
kurslarımıza katılmış olmalarıydı. Yani üç hafta boyunca
altı kere haftanın belli günlerinde 3 saatlik eğitim dilimleri
için yaklaşık 10 saat (5 saat geliş, beş saat dönüş) otobüs
yolculuğu yapmışlardı. Özet olarak azimli ve çalışkan kişilerdi.
Onların başarısı için de geçen yıl bir yazı yazmıştım. Henüz
okumadıysanız 2007 ve 2008 Hızlı Okuma Şampiyonları için
yazdığım makaleye aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
2009 yılı Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonu
Mehmet Çamlıbel’in de onlardan farkı yok. O da 7-24 Temmuz
2008 tarihleri arasında Ankara’da düzenlediğimiz Mega Hızlı
Okuma eğitimimize katılmıştı. Eğitim olduğu günler Ankara’ya
Samsun’dan otobüsle gidip geliyordu. Kendisi halen Samsun’da
sınıf öğretmeni olarak görev yapıyor.
Mehmet Çamlıbel eğitime başladığında
okuma hızı dakikada
161 kelime iken,
anlama oranı da
yaklaşık % 40’lar civarındaydı. Bu gerçekten
düşük bir skordu. Ancak azim herşeyi çözüyor. Eğitimlerde
kendisi çok düzenli idi. Verilen egzersizleri harfiyen uygulayıp
bir sonraki derse geliyordu. Ve çok geçmedi yaklaşık bir
yıl sonra Memoriad tescilli Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonu
oldu.
Mehmet Çamlıbel’i takdir ettğimi söylemeliyim.
Onun azminin ve kısa sürede ilerlemesinin diğer insanlara
ilham vereceğini düşünüyorum. Bu arada hızlı okumaya ilgi
duyan diğer insanlara örnek olması açısından onun eğitim
sırasındaki okuma hızı ve anlama oranı gelişmesi aşağıda
grafik olarak sunulmuştur.
Yukarıdaki grafik okuma hızıın artmasının
anlamayı negatif etkilemediği, aksine konsantrasyonu artırarak
anlama oranını da yükselttiğini onaylar vaziyette. Eğitime
161 kelime/dakika okuma hızı ve % 40 anlama oranıyla
başlayan Mehmet Çamlıbel eğitimin sonunda
635 kelime/dakikalık okuma hızına
ve % 87’lik anlama oranına ulaşmıştı.
Memoriad™ Başkanı Melik
Duyar Mehmet Çamlıbel’e sertifikasını verirken
Yarışma ortamı her zaman stress yaratır
ve kişi yarışmada genel olarak gerçek okuma hızına ve anlama
oranına göre % 10 - 15 daha aşağı değerlere ulaşır. Yarışmayı
678 kelime/dakika hız ve % 60’lık anlama oranıyla
kazanan Mehmet Çamlıbel’in esas hızının ve anlama oranının
gerçekte bu değerlerden % 10 – 15 daha fazla olduğunu rahatlıkla
söyleyebiliriz.
Bu arada geçen yıl Hızlı Okuma sıralamasında
5. olan Polis Akademisi öğrencisi Servet Özkurt’un bu yıl
2. sıraya yükselmesinin iyi bir sıçrama olduğunu söylemeliyim.
Geçen yılın 3.sü Mustafa Cumhur Kafes bu yıl da yine üçüncülükte
kaldı. 2009 yılı Türkiye Hızlı Okuma Şampiyonalarında derece
alan diğer kişilerin okuma hızları, anlama oranları ve yarışma
puanları da aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| 2009 YILI TÜRKİYE HIZLI
OKUMA ŞAMPİYONASI SONUÇLARI |
|
AD, SOYAD |
OH (k/d)* |
AO (%)* |
PUAN |
| 1. |
Mehmet ÇAMLIBEL |
678 |
60 |
407 |
| 2. |
Servet ÖZKURT |
609 |
65 |
396 |
| 3. |
Mustafa Cumhur KAFES |
634 |
60 |
380 |
| 4. |
Ahmet Fuat MUSTAK |
1131 |
35 |
0 |
| 5. |
İslam KILIÇ |
530 |
45 |
0 |
| 6. |
Eren KORKMAZ |
567 |
40 |
0 |
| 7. |
Mücahit AKÖZ |
383 |
55 |
0 |
| 8. |
Seçkin ALTINEL |
411 |
50 |
0 |
| 9. |
Khatanbaatar KHANDSUREN |
466 |
40 |
0 |
| 10. |
Hakan YILDIRIM |
414 |
35 |
0 |
| 11. |
Dinçer ÖZDEMİR |
250 |
50 |
0 |
| 12. |
Dolunay CAN |
319 |
35 |
0 |
(*) OH (k/d)
: Okuma Hızı (Kelime/Dakika)
(*) AO (%) : Anlama Oranı Yüzdesi
Not : Kurallar gereği
anlama oranı %60'ın altında kalan yarışmacılara puan verilmemektedir.
Yarışma puanları kişinin dakikadaki okuma
hızının anlama oranıyla çarpılmasıyla elde edilmektedir.
Ayrıca, hızlı okuma yarışmasının genel kuralı olarak, anlama
oranı % 60'dan daha düşük olan yarışmacılara yarışma puanı
olarak "sıfır" verilmektedir. Çünkü anlama oranı düşük olan
bir hızlı okumanın hiçbir faydası yoktur. Bunun yanında
okuma hızı dakikada 250'den daha düşük olan yarışmacılar
yavaş okuyucu olarak kabul edildiği için, anlama oranları
% 60’ın üzerinde olsa dahi onlara da yarışma puanı olarak
sıfır verilmektedir.
2009 Türkiye Hızlı Okuma
Şampiyonları ve MemoriadTM Başkanı Melik Duyar
İçinde çok sayıda yabancı isim ve kelimenin
olmasından dolayı bu yıl verilen okuma parçasının daha önceki
yılların okuma parçasına göre daha zor olduğunu söyleyebilrim.
Bu anlamda 2009 yılının madalyalarının daha önceki yıllarınkine
göre daha değerli olduğunu söylemek de mümkün.
Yarışmada derece alanların sadece okuma
hızları göz önüne alınarak sıralama yapılırsa durum şu şekilde
görülüyor;
|
TÜRKİYE HIZLI OKUMA ŞAMPİYONASI OKUMA HIZI
SIRALAMASI |
Sıra
No |
ADI ve SOYADI
|
OKUMA HIZI
(Kelime / Dakika) |
YARIŞMA YILI |
| 1 |
Mehmet ÇAMLIBEL |
678 |
2009 |
| 2 |
CAHİT ŞİMŞEK |
678
|
2008 |
| 3 |
KHATANBAATAR KHANDSUREN |
669
|
2008 |
| 4 |
MUSTAFA CUMHUR KAFES
|
665
|
2008 |
| 5 |
SERVET ÖZKURT |
609 |
2009 |
| 6 |
DAVUT TIKIZ |
487 |
2007 |
| 7 |
SEÇKİN ALTINEL |
464 |
2008 |
| 8 |
HAVVA GÜL ATAY |
446 |
2007 |
| 9 |
DOLUNAY CAN |
406 |
2008 |
| 10 |
HÜSEYİN AVNİ ŞATAF |
272 |
2007 |
Ancak genel sıralamayı okuma hızlarından çok anlama oranları da işin içine
katılarak hesaplanan yarışma puanları belirliyor. 2007’den 2012 yılına kadar elde edilen tüm
skorlar hesaba katıldığında Türkiye Hızlı Okuma dereceleri şu anda aşağıdaki şekilde
sıralanmaktadır;
|
TÜRKİYE HIZLI OKUMA ŞAMPİYONASI
GENEL SIRALAMASI |
Sıra
No |
ADI ve SOYADI
|
OKUMA HIZI
(Kelime / Dakika) |
ANLAMA ORANI
( % ) |
YARIŞMA PUANI-YIL |
| 1 |
CAHİT ŞİMŞEK |
678
|
67
|
454 - 2008 |
| 2 |
KHATANBAATAR KHANDSUREN |
669
|
67 |
448 - 2008 |
| 3 |
MUSTAFA CUMHUR KAFES |
665
|
67 |
446 - 2008 |
| 4 |
DİLAVER EKERBİÇER |
551 |
75 |
413 - 2012 |
| 5 |
Mehmet ÇAMLIBEL |
678 |
60 |
407 - 2009 |
| 6 |
ZÜMRÜT NESRİN TAŞYÜREK |
534 |
75 |
400 - 2012 |
| 7 |
SERVET ÖZKURT |
609 |
65 |
396 - 2009 |
| 8 |
ZEHRA NAZLI ULUBAŞOĞLU |
546 |
70 |
382 - 2012 |
| 9 |
HAVVA GÜL ATAY |
446 |
78 |
348 - 2007 |
| 10 |
ABDÜLMUTTALİP AKIN |
567 |
60 |
340 - 2012 |
| 11 |
SEÇKİN ALTINEL |
464 |
73 |
339 -
2008 |
| 12 |
MEHMET ALTUNPINAR |
543 |
60 |
326 - 2012 |
| 13 |
AYDIN GAZİULUSOY |
392 |
80 |
314 - 2012 |
| 14 |
DAVUT TIKIZ |
487 |
61 |
298 - 2007 |
| 15 |
ELVAN AKGÜN |
394 |
70 |
276 - 2012 |
| 16 |
DOLUNAY CAN |
406 |
67 |
272 - 2008 |
| 17 |
EMRAH TATAR |
373 |
65 |
242 - 2012 |
| 18 |
HÜSEYİN AVNİ ŞATAF |
272 |
72 |
196 - 2007 |
| 19 |
Ahmet Fuat MUSTAK |
1131 |
35 |
0 - 2009 |
| 20 |
CANAN ÖZALANYALI |
609 |
40 |
0 - 2012 |
| 21 |
İslam KILIÇ |
530 |
45 |
0 - 2009 |
| 22 |
Emre KORKMAZ |
567 |
40 |
0 - 2009 |
| 23 |
ÇETİN DENİZ |
631 |
35 |
0 - 2012 |
| 24 |
ŞABAN İPEKER |
481 |
45 |
0 - 2012 |
| 25 |
BATUHAN YALÇIN |
434 |
50 |
0 - 2012 |
| 26 |
Mücahit AKÖZ |
383 |
55 |
0 - 2009 |
| 27 |
DİNÇER ÖZDEMİR |
422 |
45 |
0 - 2012 |
| 28 |
DURMUŞ TARIK TATLI
|
329 |
50 |
0 - 2009 |
| 29 |
MAHMURİYE UĞUR |
350 |
45 |
0 - 2012 |
Bu arada bu yarışmaya siz katılsaydınız
okuma hızınız ve anlama oranınız ne olurdu merak ediyor
musunuz? Cevabınız “Evet” ise aşağıdaki linke tıklayarak
hemen kendinizi test etmenizi öneriyorum. İlgili sayfadaki
hızlı okuma test parçası 2009 yılında sorulan yarışma parçasının
ta kendisidir.
Başarı dileklerimle...
